Rodzaje dachów stosowane we współczesnym budownictwie, to nie tylko mnogość kształtów i brył. To co najbardziej istotne kryje się jak zwykle pod powierzchnią – konstrukcja więźby dachu – to właśnie ona nadaje mu indywidualnych cech oraz wpływa na cenę i przeznaczenie.
Dach jest jedną z najważniejszych składowych budowli. Zależy od niego nie tylko komfort domowników, ale i ich bezpieczeństwo. Warto więc poświęcić czas na analizę potrzeb i stawianych mu wymagań przed przystąpieniem do prac projektowych.
Prace przy remoncie, czy budowie nowego dachu, związane są z ogromnym nakładem pracy i dużym obciążeniem finansowym. Poznaj popularne dziś typy dachów, rozważ ich wady i zalety. Podejmij trafny wybór.
Dach płaski
Dach płaski — coraz bardziej popularna alternatywa dla królujących dziś na domach jednorodzinnych dachów spadzistych. To rozwiązanie, które z zastosowaniem odpowiedniej technologii budowy jest energooszczędne i nowoczesne.
Dachy płaskie zaliczają się do konstrukcji nieskomplikowanych. Spotyka się je w wersjach wentylowanych i pozbawionych wentylacji.
Połać dachu płaskiego, wbrew pozorom, nie jest pozioma. Dla zachowania spływu wody jego powierzchnia nachylona jest od 2 do 12 stopni.
Dach płaski — zalety:
- dachy płaskie należą do konstrukcji stosunkowo łatwych i tanich w budowie,
- przestrzeń użytkowa pod dachem płaskim nie jest ograniczona przez elementy konstrukcyjne i skosy (jak w przypadku dachu spadzistego),
- na takim dachu można też urządzić przestrzeń relaksu, założyć ogród dachowy lub zainstalować system fotowoltaiki,
- łatwość i bezpieczeństwo poruszania się po dachu płaskim ułatwia jego konserwację i obniża tym samym jej koszt.
Dach płaski — wady:
- w przypadku użycia najpopularniejszych materiałów trwałość poszycia dachu płaskiego szacuje się na około 10 lat, jest więc znacznie krótsza niż w wypadku dachu spadzistego,
- bardzo mały kąt nachylenia połaci to gwarancja konieczności wzmocnienia konstrukcji budynku obciążanego dodatkowo warstwami zalegającego na dachu śniegu i lodu,
- śnieg wraz z lodem należy z dachu usuwać zanim dojdzie do przeciążenia i uszkodzenia konstrukcji.
Dach spadzisty
Dach spadzisty (inaczej skośny) charakteryzuje pochyła połać nachylona powyżej 12 stopni, choć zwykle kąt nachylenia jego powierzchni przekracza stopni 20. Jest to dach jedno lub wielopołaciowy, którego najwyższy punkt stanowi kalenica.
Dach spadzisty — zalety:
- dach spadzisty jest znacznie trwalszy niż jego płaski odpowiednik,
- mocno nachylone połacie dachu skośnego czynią go bardziej odpornym nawet na gwałtowne warunki pogodowe oraz eliminują ryzyko powstawania efektu stojącej wody,
- użytkowe poddasze we właściwej chwili może zapewnić dodatkową powierzchnię mieszkalną,
- zwolennicy spadzistych dachów docenią wyjątkową atmosferę, jaką tworzy klimat dachowej więźby.
Dach spadzisty — wady:
- każde rozwiązanie dachowe posiada jakieś wady, jednak dach spadzisty ma ich stosunkowo niewiele. Jedną z tych wad jest koszt. Pokrycie budynku dachem spadzistym jest droższe niż użycie w tym celu dachu płaskiego. Jednak jeśli zdecydujemy się na dach nie skomplikowany, a jedno lub dwupołaciowy, cena nie będzie aż tak wysoka,
- jeśli połacie dachu nachylone są pod dużym kątem, inspekcja i ewentualne naprawy są trudniejsze i bardziej czasochłonne, a co za tym idzie, droższe.
Rodzaje dachów spadzistych
Dach jednospadowy
Dach jednospadowy jest rozwiązaniem pośrednim między dachem płaskim i dwuspadowym. Na pierwszy rzut oka przypomina swój płaski odpowiednik, niemniej odróżnia go od niego kąt nachylenia połaci, który w tym przypadku przekracza zwykle 20 stopni.
Koszt wykonania dachu jednospadowego nie jest duży z powodu niewielkiego stopnia komplikacji konstrukcji. Jednak im kąt nachylenia połaci większy, tym cena dachu jednospadowego będzie wzrastać ze względu na większą ilość koniecznych materiałów i nakładu pracy. Dachy jednospadowe spotyka się na budowlach o rozpiętości ścian nieprzekraczającej 6 metrów.
Dach dwuspadowy
Dach dwuspadowy to klasyczny, najczęściej wybierany kształt dachu w naszym kraju. To zasługa jego odporności na działanie gwałtownych, ostrych czynników pogodowych, w które obfitują rejony o klimacie zimnym lub umiarkowanym.
Nazywany jest także dachem dwupołaciowym – to konstrukcja oparta na współpracy dwóch przeciwległych, nachylonych połaci połączonych w kalenicy. Płaszczyzny dachu dwupołaciowego umożliwiają stworzenie użytkowego poddasza i mogą przybrać formę symetryczną lub asymetryczną.
Łatwość budowy tego rodzaju dachu w połączeniu z jego niską ceną i wysoką funkcjonalnością sprawiają, że pośród wszystkich konstrukcji dachów budowanych w naszym kraju, ten cieszy się największą popularnością.
Dach naczółkowy
Dach naczółkowy to konstrukcja mocno zbliżona do dachu dwuspadowego. Odróżniają go od niego tylko ścięte narożniki, jednak te detale mocno poprawiają jego walory użytkowe i wytrzymałość.
Dach naczółkowy wykorzystuje w budowie zarówno elementy dachów dwuspadowych, jak swoich czterospadowych odpowiedników.
Dach czterospadowy
Dach czterospadowy (czteropołaciowy) jest konstrukcją wykorzystującą po dwie przeciwległe, skośne połacie na wszystkich czterech bokach. Jego cechą charakterystyczną tego typu dachów jest zwiększona wytrzymałość, którą osiąga się niestety kosztem mniejszej ilości powierzchni użytkowej poddasza.
Boki dachów czteropołaciowych łączą się w szczycie, tworząc kalenicę. Dwie połacie mają kształt trójkąta, a dwie są w kształcie trapezu.
Dach wielospadowy
Dach wielospadowy (wielopołaciowy) jest strukturą utworzoną przez skrzyżowanie dwu lub więcej połaci w kształcie trapezu lub trójkąta, które łączą się ze sobą wzdłuż krawędzi poziomych (w kalenicach) i ukośnych, gdzie umieszcza się ukośne krokwie.
Może on zostać skonstruowany w oparciu o zespolenie dachów dwupołaciowych łączących się ze sobą pod kątem prostym. Kalenice tych dachów mogą być na tej samej lub różnych wysokościach.
Dach namiotowy
Dach namiotowy (piramidowy) to typ konstrukcji o połaciach w kształcie trójkąta. Łatwo odróżnić go od dachu czterospadowego przez brak kalenicy. Wierzchołki połaci dachu namiotowego zbiegają się w jednym punkcie. Taki tym dachu występuje na budynkach budowanych na planie kwadratu.
Dach przyczółkowy
Dach namiotowy (piramidowy) to typ konstrukcji o połaciach w kształcie trójkąta. Łatwo odróżnić go od dachu czterospadowego przez brak kalenicy. Wierzchołki połaci dachu namiotowego zbiegają się w jednym punkcie. Taki tym dachu występuje na budynkach budowanych na planie kwadratu.
Dach mansardowy
Dach mansardowy to konstrukcja spopularyzowana w XVII wieku przez François Mansart. Należy do grupy dachów łamanych czterospadowych, i każda z jego połaci składa się z dwóch części: górnej, której kąt nachylenia jest mniejszy oraz dolnej, która jest bardziej stroma. Typowe dla francuskiego dachu mansardowego nachylenie górnej połaci wynosi około 30º, zaś dolnej 60º. Taki układ połaci zachowuje wszystkie zalety dachów czterospadowych, niwelując ich podstawową wadę i zwiększając przestrzeń użytkową poddasza.
Dachy mansardowe szczególną popularność zdobyły na terenie Dolnego Śląska, gdzie stosowane są po dziś dzień.
Dach polski
Dach polski (zwany też uskokowym) jest szczególnym wariantem dachu mansardowego i również należy do grupy dachów łamanych, uskokowych. To czterospadowa konstrukcja, na budowę której składają się dwie części o identycznym lub bardzo podobnym kącie nachylenia połaci, które oddzielone są charakterystyczną ścianką.
Dachy polskie od początku XVII wieku królowały na budynkach użyteczności publicznej oraz dworach szlacheckich i drewnianych budowlach sakralnych.
